Thế kỷ XX Lịch_sử_châu_Mỹ

Bắc Mỹ và Caribbean

Thế Chiến I

Một poster tuyển người tham gia quân đội trong chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918) tại Canada

Là một phần của Đế quốc Anh, Canada liền tham gia Thế Chiến I (1914 – 1918). Canada gánh nhiều nhiều thiệt hại trong đợt chiến tranh này. Trong đợt khủng hoảng vào năm 1917, các cuộc bạo động đã nổ ra tại Montreal bởi những người Canada gốc Pháp phản đối việc áp dụng nghĩa vụ quân sự. Nước láng giềng Newfoudland cũng bị tổn thất do tham gia trận Somme.

Hoa Kỳ đứng ngoài cuộc chiến này. Nhưng sau đó, Hoa Kỳ lại đóng một vai trò quan trọng tại Hội nghị hòa bình Paris 1919. México đã lâm vào cuộc cách mạng MéxicoPorfirio Díaz lãnh đạo một chính quyền độc tài trong một thời gian dài.

Thế Chiến II và suy thoái kinh tế Bắc Mỹ đầu thế kỷ XX

Kinh tế Hoa Kỳ và Canada đã phát triển mạnh trong thập niên 20 của thế kỷ XX. Nhưng sự kiện sụp đổ chứng khoán Wall Street 1929 kết hợp với hạn hán đã khiến kinh tế hai nước này bị suy thoái. Năm 1942, hai tàu chở dầu của México đang chuyển dầu đến Hoa Kỳ thì bị Đức Quốc Xã đắm chìm ở vịnh México. Bởi vậy nên México mới tuyên chiến với các quốc gia phe Trục.

Chiến tranh Lạnh

Trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, lần đầu tiên người ta thấy Hoa Kỳ là một "siêu cường". Kinh tế México đã trải qua thời kỳ tăng trưởng mạnh sau Thế Chiến II. Nó được gọi là "El Milagro Mexicano" (phép màu México). Các quốc gia khu vực Caribean bắt đầu độc lập hoàn toàn trong thế kỷ XX. Đảo quốc Cuba đối mặt với Cách mạng Cuba trong giai đoạn đầu chiến tranh Lạnh.

Chính quyền liên minh New Deal của Hoa Kỳ đã sụp đổ vào thập niên 60 (thế kỷ XX) do thất bại trong việc đàn áp người da đen và tốn chi phí cho chiến tranh Việt Nam.

Năm 1982, Canada thông qua một bản hiến pháp mới và México trải qua một cuộc suy thoái kinh tế khiến cho đồng peso của México bị mất giá. Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan đã tỏ ra cứng rắn hơn với các quốc gia cộng sản trong ngoại giao. Trong nước, ông Reagan đã cố gắn kích thích nền kinh tế.

Sau chiến tranh Lạnh

Sau khi chiến tranh Lạnh kết thúc là sự khởi đầu của kỷ nguyên mở rộng kinh tế toàn cầu bền vững. Ngày 1 tháng 1 năm 1994, Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ có hiệu lực, tạo ra khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới. Năm 2000, Vicente Fox trở thành tổng thống México đầu tiên không thuộc đảng PRI sau 70 năm. Nền kinh tế đang đi lên thì sụp đổ vì sự kiện 11/9 vào năm 2001. Sau đó, Hoa Kỳ xâm lược Iraq và can thiệp quân sự vào Afghanistan.

Năm 2009, tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama được kỳ vọng phục hồi lại nền kinh tế đi xuống do suy thoái kinh tế thế giới 2008.[note 1]

Trung Mỹ

Bài chi tiết: Lịch sử Trung Mỹ

Trung Mỹ

Diện tích 560 988 km2
Dân số50 807 778
Các quốc gia Belize
 Costa Rica
 Guatemala
 Honduras
 Nicaragua
 Panama
 El Salvador
 Cộng hòa Dominica

Một liên minh gồm bốn quốc gia Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua được thành lập vào ngày 13 tháng 12 năm 1960 vì sự thịnh vượng và ổn định của khu vực Trung Mỹ. Costa Rica đã nhiều lần từ chối tham gia nghị viện của khu vực, như Panama và Cộng hoà Dominica.

Nam Mỹ

Bài chi tiết: Lịch sử Nam Mỹ
Quốc gia hoặc vùng lãnh thổ/vùng phụ thuộcDiện tích[12]Dân số (tháng 7 năm 2009)[12]Mật độ dân số (người/km² hoặc sq mi)Thủ đô/Thủ phủ (các thuộc địa)
 Argentina2.766.890 km2
(1.068.300 sq mi)
40.482.00014,3 người/km2
(37 người/sq mi)
Buenos Aires
 Bolivia1.098.580 km2
(424 160 sq mi)
9.863.0008,4 người/km2
(21,8 người/sq mi)
La Paz
 Brasil8.514.877 km2
(3.287.612 sq mi)
191.241.71422 người/km2
(57 người/sq mi)
Brasília
 Chile756.950 km2
(292.260 sq mi)
16.928.87322 người/km2
(57 người/sq mi)
Santiago
 Colombia1.138.910 km2
(439.740 sq mi)
45.928.97040 người/km2
(103,6 người/sq mi)
Bogotá
 Ecuador283.560 km2
(109.480 sq mi)
14.573.10153,8 người/km2
(139,3 người/sq mi)
Quito
 Quần đảo Falkland (thuộc Anh)12.173 km2
(4700 sq mi)
3140[13]0,26 người/km2
(0,7 người/sq mi)
Stanley
Guiana thuộc Pháp91.000 km2
(35.000 sq mi)
221.500[14]2,7 người/km2
(5,4 người/sq mi)
Cayenne
 Guyana214.999 km2
(83.012 sq mi)
772.2983,5 người/km2
(9,1 người/sq mi)
Georgetown
 Paraguay406.750 km2
(157.050 sq mi)
6.831.30615,6 người/km2
(40,4 người/sq mi)
Asunción
 Peru1.285.220 km2
(496.230 sq mi)
29.132.01322 người/km2
(57 người/sq mi)
Lima
 Nam Georgia và Quần đảo Nam Sandwich (thuộc Anh)3.093 km2
(1.507 sq mi)
200 người/km2
(0,013 người/sq mi)
Grytviken
 Suriname163.270 km2
(63.040 sq mi)
472.0003 người/km2
(7,8 người/sq mi)
Paramaribo
 Uruguay176.200 km2
(68.040 sq mi)
3.477.78019,4 người/km2
(50,2 người/sq mi)
Montevideo
 Venezuela916.445 km2
(353.841 sq mi)
26.814.84330,2 người/km2
(72 người/sq mi)
Caracas
Tổng cộng17.814.513 km2385.742.55421,5 người/km2

Vào những năm 1960, 1970, chính quyền cũ của Urugoay, Chile, BrasilArgentina bị lật đổ hay thay thế bằng chính quyền quân sự. Các chế độ độc tài bắt rất nhiều tù nhân chính trị, phần nhiều trong số đó đã bị tra tấn hoặc bị giết. Mặc cho các chính quyền độc tài, quân sự đang phát triển, từ những năm 1980, các nhà nước dân chủ bắt đầu lan rộng ra khắp lục địa. Tham nhũng là một vấn đề của các quốc gia Nam Mỹ.

Nợ công cũng là một vấn đề gây chú ý, điển hình như Argentina. Với sự thành lập của Liên minh các quốc gia Nam Mỹ, Nam Mỹ đang trong thời kỳ phát triển kinh tế.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Lịch_sử_châu_Mỹ http://www.bradshawfoundation.com/journey/ http://www.dsc.discovery.com/news/2008/02/13/berin... http://genographic.nationalgeographic.com/genograp... http://www.physorg.com/news169474130.html http://www.scienceblog.com/community/older/2003/I/... http://ucpress.edu/books/pages/10794.php http://www.insee.fr/fr/themes/tableau.asp?red_id=9... http://www.cia.gov/library/publications/the-world-... //pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9050871 //www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC20009